کد مطلب:187882 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:210
چهل حدیث گهربار منتخب
1 - قال الا مام ابوجعفر محمد بن علی باقر العلوم صلوات الله و سلامه علیه:
إ ذا اردت ان تعلم ان فیك خیراً، فانظر إلی قلبك فإن كان یحب اهل طاعة الله و یبغض اهل معصیته ففیك خیرٌ؛ والله یحبك، و إذا كان یبغض اهل طاعة الله و یحب اهل معصیته فلیس فیك خیرٌ؛ و الله یبغضك، والمرء مع من احب. [1] .
ترجمه:
فرمود: اگر خواستی بدانی كه در وجودت خیر و خوشبختی هست یا نه، به درون خود دقت كن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست داری و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندی، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد؛ و خداوند تو را دوست می دارد.
ولی چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشی و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدی، پس خیر و خوبی در تو نباشد؛ و خداوند تو را دشمن دارد.
و هر انسانی با هر كسی كه به او عشق و علاقه دارد، با همان محشور می گردد.
2 - قال علیه السلام: من كف عن اعراض الناس اقاله الله نفسه یوم القیامة، ومن كف غضبه عن الناس كف الله عنه غضبه یوم القیامة. [2] .
ترجمه:
فرمود: هركس دنبال هتك حرمت - ناموس و آبروی - دیگران نباشد، خداوند متعال او را در قیامت مورد عفو و بخشش قرار می دهد؛ و هركس غضب و خشم خود را از دیگران باز دارد، خداوند نیز خشم و غضب خود را در قیامت از او بر طرف می سازد.
3 - قال علیه السلام: من ثبت علی ولایتنا فی غیبة قائمنا، اعطاه الله عزوجل اجر الف شهیدٍ من شهداء بدرٍ و حنینٍ. [3] .
ترجمه:
فرمود: كسی كه در زمان غیبت امام زمان (عجل الله فرجه الشریف) بر ایمان و ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهدای جنگ بدر و حنین به او عطا می فرماید.
4 - قال علیه السلام: لو أن الا مام رفع من الارض ساعةً، لماجت باهلها كما یموج البحر باهله. [4] .
ترجمه:
فرمود: اگر امام و حجت خدا لحظه ای از روی زمین و از بین افراد جامعه برداشته شود، زمین اهل خود را در خود می بلعد و فرو می برد همان طوری كه دریا چیزهای خود را در خود متلاطم و آشفته می سازد.
5 - قال علیه السلام: إن جمیع دواب الارض لتصلی علی طالب العلم حتی الحیتان فی البحر. [5] .
ترجمه:
فرمود: به درستی كه تمام موجودات و جانوران زمین و بلكه ماهیان دریا برای تحصیل كنندگان علوم - اسلامی و معارف الهی - تحیت و درود می فرستند.
6 - قال علیه السلام: لو اوتیت بشابٍ من شباب الشیعة لا یتفقه فی الدین، لاوجعته. [6] .
ترجمه:
فرمود: اگر جوانی از جوانان شیعه را نزد من بیاورند كه به مسائل دین - و زندگی - آشنا نباشد، او را تنبیه و تأدیب خواهم كرد (تا به دنبال تحصیل مسائل دین برود).
7 - قال علیه السلام: من افتی الناس بغیر علمٍ و لا هدیً، لعنته ملائكةالرحمة و ملائكة العذاب، ولحقه وزر من عمل بفتیاه. [7] .
ترجمه:
فرمود: هركس درباره مسائل دین فتوا و نظریه ای دهد كه بدون علم و اطلاع باشد، ملائكه رحمت و ملائكه عذاب او را لعن و نفرین می كنند و گناه عمل كننده - اگر خلاف باشد - بر عهده گوینده است.
8 - قال علیه السلام: الصلاة عمودالدین، مثلها كمثل عمود الفسطاط، إذا ثبت العمود ثبت الاوتاد و الاطناب، و إذا مال العمود وانكسر لم یثبت و تدٌ ولاطنبٌ. [8] .
ترجمه:
فرمود: نماز ستون دین است و مثالش همانند تیرك و ستون خیمه می باشد كه چنانچه محكم و استوار باشد میخ ها و طناب های اطراف آن پا بر جا خواهد بود ولی اگر ستون سست یا كج باشد میخ ها و طنابهای اطراف آن نمی تواند پا برجا باشد.
9 - قال علیه السلام: لا تتهاون بصلاتك، فإن النبی صلی الله علیه و آله و سلم قال عند موته: لیس منی من استخف بصلاته، لیس منی، من شرب مسكراً لایرد علی الحوض، لا و الله. [9] .
ترجمه:
فرمود: نسبت به نماز بی اعتنا مباش و آن را سبك و ناچیز مشمار، همانا كه پیامبر خدا هنگام وفات خود فرمود:
هركس نماز را سبك شمارد و یا مسكرات بنوشد از - امت - من نیست و بر حوض كوثر وارد نخواهد شد.
10 - قال علیه السلام: بنی الاسلام علی خمسة اشیاءٍ: علی الصلاة، و الزكاة، والحج، و الصوم، و الولایة، و لم یناد بشیی مثل ما نودی للولایة. [10] .
ترجمه:
فرمود: دین مبین اسلام بر پنج پایه و اساس استوار است: نماز، زكات، خمس، حج، روزه، ولایت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام.
سپس افزود: آن مقداری كه نسبت به ولایت سفارش شده است نسبت به هیچ كدام تاكید نگردیده است و ولایت اساس و محور تمام اعمال می باشد.
11 - قال علیه السلام: من دعا الله بنا افلح، و من دعاه بغیرنا هلك و استهلك. [11] .
ترجمه:
فرمود: هر كه خداوند را به وسیله ما بخواند و ما را واسطه قرار دهد رستگار و موفق خواهد شد.
و كسی كه غیر از ما اهل بیت - عصمت و طهارت - را وسیله گرداند ناامید و هلاك خواهد گشت.
12 - قال علیه السلام: الا عمال تضاعف یوم الجمعة، فأ كثروا فیها من الصلاة و الصدقة و الدعاء. [12] .
ترجمه:
فرمود: پاداش اعمال - بد یا خوب - در روز جمعه دو برابر دیگر روزها است، پس سعی نمائید در این روز نماز و صدقه و دعا بسیار انجام دهید.
13 - قال علیه السلام: من طلب الدنیا استعفافا عن الناس، و سعیا علی اهله، و تعطفا علی جاره، لقی الله عز وجل یوم القیامة و وجهه مثل القمر لیلة البدر. [13] .
ترجمه:
فرمود: هركس دنیا را به جهت یكی از این سه حالت طلب كند: بی نیازی از مردم، آسایش و رفاه خانواده و عائله اش، كمك و رسیدگی به همسایه اش.
روز قیامت در حالتی محشور می گردد و به ملاقات خداوند متعال نایل می شود كه صورتش همچون ماه شب چهارده، نورانی است.
14 - قال علیه السلام: ثلاثٌ لم یجعل الله لاحدٍ فیهن رخضةً: اداء الامانة إلی البر و الفاجر، و الوفاء بالعهد للبر و الفاجر، و بر الوالدین برین كانا او فاجرین. [14] .
ترجمه:
فرمود: خداوند سبحان در سه چیز رخصت قرار نداده است:
امانت را سالم تحویل صاحبش دادن، خواه آن كه صاحبش آدم خوبی باشد یا فاجر.
وفای به عهد نسبت به هر شخصی خوب باشد یا بد.
نیكی و احسان به پدر و مادر خوب باشند یا بد.
15 - قال علیه السلام: إن الجنة و الحور لتشتاق إلی من یكسح المسجد، او یاخذ منه القذی. [15] .
ترجمه:
فرمود: همانا بهشت و حورالعین در انتظار افرادی است كه در نظافت و تمیز كردن مسجد سعی و تلاش نمایند.
16 - قال علیه السلام: إنما یبتلی المؤمن فی الدنیا علی قدر دینه. [16] .
ترجمه:
فرمود: همانا مؤمن در این دنیا هر مقداری كه دین و ایمان داشته باشد به همان اندازه مورد امتحان و آزمایش قرار می گیرد.
17 - قال علیه السلام: لا یكون العبد عابد الله حق عبادته حتی ینقطع عن الخلق كلهم، فحینئذٍ یقول: هذا خالصٌ لی، فیقبله بكرمه. [17] .
ترجمه:
فرمود: كسی به بندگی و ستایش گر حقیقی در برابر خداوند نمی رسد مگر آن كه از تمام افراد قطع امید كند و تنها امیدش خدای یكتا باشد.
در یك چنین حالتی خداوند گوید: این عمل خالصانه برای من است و آن را مورد قبول و عنایت خود قرار می دهد.
18 - قال علیه السلام: اقسم بالله و هو حق، مافتح رجلٌ علی نفسه باب المسألة إلا فتح الله علیه باب فقرٍ. [18] .
ترجمه:
فرمود: سوگند به خدائی كه بر حق است، چنانچه شخصی در موردی، تقاضای خود را به یكی از هم نوعان خود بگوید و بدون توجه به خداوند متعال درخواست كمك نماید، خداوند دری از درهای فقر و تنگ دستی را بر او بگشاید.
19 - قال علیه السلام: من قضی مسلماً حاجته، قال الله عزوجل: ثوابك علی ولا ارضی لك ثواباً دون الجنة. [19] .
ترجمه:
فرمود: هركس حاجتی را برای مسلمانی برآورده كند و گره از مشگلش بگشاید، خداوند متعال به او خطاب كند:
ثواب و پاداش تو بر عهده من خواهد بود و غیر از بهشت چیز دیگری لایق تو نخواهد بود.
20 - قال علیه السلام: إن الله عز و جل اوحی إلی شعیبٍ النبی صلی الله علیه و آله: إنی معذبٌ من قومك مائة الفٍ، اربعین الفا من شرارهم و ستین الفا من خیارهم.
فقال: یارب هؤلاء الا شرار فما بال الا خیار؟ فاوحی الله إلیه: إنهم داهنوا اهل المعاصی و لم یغضبوا لغضبی. [20] .
ترجمه:
فرمود: همانا خداوند متعال، برای حضرت شعیب علیه السلام وحی فرستاد: من از قوم تو یكصد هزار نفر را عذاب و هلاك می نمایم كه شصت هزار نفر ایشان، اشرار و چهل هزار نفر دیگرشان از خوبان و عبادت كنندگان خواهند بود.
حضرت شعیب علیه السلام سؤ ال نمود: اشرار كه مستحق عذاب هستند ولی خوبان را چرا عذاب می نمائی؟
خداوند وحی نمود: به جهت آن كه این افراد، نسبت به گناهكاران بی تفاوت بوده و با ایشان سازش می كردند.
21 - قال علیه السلام: من اطعم مؤمناً، اطعمه الله من ثمار الجنة. [21] .
ترجمه:
فرمود: هركس مؤمنی را طعام دهد، خداوند از میوه های بهشتی روزی او گرداند.
22 - قال علیه السلام: من حمل اخاه علی رحله بعثه الله یوم القیامة إ لی الموقف علی ناقة من نوق الجنة یباهی به الملائكة. [22] .
ترجمه:
فرمود: كسی كه برادرش را (و هركس كه در مسیر راه بدون وسیله است) سوار وسیله نقلیه خود كند - و حتی الامكان او را به مقصد برساند - خداوند متعال او را در قیامت سوار شتری از شترهای بهشتی می گرداند - كه سریع او را به مقصد برساند و از شدائد و سختی های محشر در امان گردد -، و به ملائكه مباهات و افتخار می كنند.
23 - قال علیه السلام: إذا دخل احدكم علی اخیه فی بیته، فلیقعد حیث یامره صاحب الرحل، فإن صاحب البیت اعرف بعورة بیته من الداخل علیه. [23] .
ترجمه:
فرمود: هنگامی به منزل یكی از برادران و دوستانتان وارد شدید، هر كجا به شما گفت بنشینید، بپذیرید و همانجا بنشینید، چون كه صاحب منزل بیش از دیگران به اسرار منزل خود آشنا و آگاه است.
24 - قال علیه السلام: الجنة محرمةٌ علی الفتانین المشائین بالنمیمة. [24] .
ترجمه:
فرمود: بهشت - و نعمت های حیات بخش آن - برای اشخاص فتنه گر و سخن چین آشوب طلب، حرام است.
25 - قال علیه السلام: إنا نامر صبیاننا بالصلاة إذا كانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانكم إذا كانوا بنی سبع سنین. [25] .
ترجمه:
فرمود: ما - اهل بیت عصمت و طهارت - كودكان خود را از دوران پنج سالگی به انجام نماز دستور می دهیم، ولی شما - دوستان و پیروان ما - فرزندان خود را از سنین هفت سالگی وادار به نماز نمائید.
26 - قال علیه السلام: من حمل جنازةً من اربع جوانبها، غفر الله له اربعین كبیرةً. [26] .
ترجمه:
فرمود: هركس جنازه ای را تشییع نماید و چهار جانب تابوت را بر شانه خود حمل كند، خداوند چهل گناه از گناهانش را می آمرزد.
27 - قال علیه السلام: خف الله تعالی لقدرته علیك، و استح منه لقربه منك. [27] .
ترجمه:
فرمود: بترس از قدرت بی منتهای خداوند متعال كه از - جهات مختلف - بر تو دارد، و از خداوند شرم و حیا كن - در انجام گناهان - به جهت آن كه از هر چیزی به تو نزدیك تر است.
28 - قال علیه السلام: الحكمة ضالة المؤمن، فحیث ماوجد احدكم ضالته فلیاءخذها. [28] .
ترجمه:
فرمود: دانش و حكمت، گمشده - ارزشمندی است برای - مؤمن كه هر كجا و نزد هركس یافت شود باید آن را دریافت نماید.
29 - قال علیه السلام: فی الملح شفاءٌ من سبعین داء، ثم قال: لو یعلم الناس ما فی الملح ما تداووا إلا به. [29] .
ترجمه:
فرمود: نمك شفابخش و درمان كننده هفتاد نوع مرض و درد خواهد بود و افزود چنانچه مردم خواص نمك می شناختند به چیزی غیر از نمك مداوا و درمان نمی كردند.
30 - قال علیه السلام: إن المؤمن إذا صافح المؤمن تفرقا من غیر ذنبٍ. [30] .
ترجمه:
فرمود: همانا مؤمنی كه با برادر مؤمنش دیدار و مصافحه نماید، گناهانشان ریخته می شود و بدون گناه از یكدیگر جدا خواهند شد.
31 - قال علیه السلام: مثل الحریص علی الدنیا مثل ذروةالقز، كلما ازدادت علی نفسها لفا كان ابعد من الخروج حتی تموت غما. [31] .
ترجمه:
فرمود: تمثیل افراد حریص به مال و زیورآلات دنیا همانند كرم ابریشمی است كه هر چه اطراف خود بچرخد و بیشتر فعالیت كند و تارهای ابریشم را به دور خود بپیچد، خارج شدنش از بین آن تارها سخت تر گردد و چه بسا غیر ممكن می شود تا جائی كه چاره ای جز مرگ نداشته باشد.
32 - قال علیه السلام: إن المؤمن اخ المؤمن لا یشتمه، و لا یحرمه، و لا یسیی به الظن. [32] .
ترجمه:
فرمود: مؤمن برادر مؤمن است، باید او را دشنام ندهد، سرزنش و بدگوئی نكند، و او را از خوبیها محروم نگرداند، و به او بدگمان نباشد.
33 - قال علیه السلام: الكمال كل الكمال، التفقه فی الدین، و الصبر علی النائبة، و تقدیر المعیشة. [33] .
ترجمه:
فرمود: تمام كمالات - معنوی و مادی انسان - در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دین و معارف الهی است؛ و صبر و شكیبائی در مقابل ناملایمات، و نیز زندگی را با تدبر و مدیریت برنامه ریزی كردن می باشد.
34 - قال علیه السلام: صلة الارحام تزكی الاعمال، و تنمی الاموال، و تدفع البلوی، و تیسر الحساب، و تنسی ء فی الاجل. [34] .
ترجمه:
صله رحم نمودن (پنج فایده دارد:) موجب تزكیه اعمال و عبادات می شود، سبب رشد و بركت در اموال می گردد، بلاها و گرفتاری ها را دفع و بر طرف می نماید، حساب (قبر و قیامت) را آسان می گرداند و مرگ و اجل (معلق) را تاخیر می اندازد.
35 - قال علیه السلام: فضل صلاة الجماعة علی صلاة الرجل فرداً خمساً و عشرین درجةً فی الجنة. [35] .
ترجمه:
فرمود: فضیلت و برتری نماز جماعت بر نماز فرادا و تنها، بیست و پنج درجه از مقامات بهشتی است.
36 - قال علیه السلام: و اما المنجیات: فخوف الله فی السر و العلانیة، و القصد فی الغنی و الفقر، و كلمة العدل فی الرضا و السخط. [36] .
ترجمه:
فرمود: از اسباب نجات، ترس از خدا در خفاء و آشكارا است، رعایت اقتصاد و صرفه جوئی در تمام حالات بی نیازی و نیازمندی، نیز رعایت انصاف و گفتن سخن حق و عدالت در همه حالت های خوشی و ناراحتی.
37 - قال علیه السلام: لا تنال ولایتنا إلا بالعمل و الورع. [37] .
ترجمه:
فرمود: ولایت و شفاعت ما شامل نمی شود مگر افرادی را كه دارای عمل - صالح - و نیز پرهیز از گناه داشته باشند.
38 - قال علیه السلام: إن اعمال العباد تعرض علی نبیكم كل عشیة خمیسٍ، فلیستح احدكم ان یعرض علی نبیه العمل القبیح. [38] .
ترجمه:
فرمود: همانا تمام كارها و حركات بندگان در هر شب جمعه بر پیغمبر اسلام عرضه می گردد، پس حیاء كنید از این كه عمل زشت شما را نزد پیغمبرتان ارائه دهند.
39 - قال علیه السلام: من علم باب هدیً فله مثل اجر من عمل به، ولاینقص اولئك من اجورهم. [39] .
ترجمه:
فرمود: هركس راه هدایت و سعادتی را بگشاید و یا به دیگران تعلیم دهد، اجر و پاداش او همانند كسی است كه به آن كار خیر عمل كرده باشد بدون آن كه از پاداش عمل كنندگان كسر شود.
40 - قال علیه السلام: اربعٌ من كنوزالبر: كتمان الحاجة، و كتمان الصدقة، و كتمان الوجع، و كتمان المصیبة. [40] .
ترجمه:
فرمود: چهار حالت از كنزهای نیك و پسندیده است: پوشاندن نیاز و حاجت خود را از دیگران، دادن صدقه و كمك به افراد به طور مخفیانه و محرمانه، دردها و مشكلات و ناراحتی ها را تحمل كردن و هنگام مصیبت و حوادث، جزع و داد و فریاد نكردن.
إ ذا اردت ان تعلم ان فیك خیراً، فانظر إلی قلبك فإن كان یحب اهل طاعة الله و یبغض اهل معصیته ففیك خیرٌ؛ والله یحبك، و إذا كان یبغض اهل طاعة الله و یحب اهل معصیته فلیس فیك خیرٌ؛ و الله یبغضك، والمرء مع من احب. [1] .
ترجمه:
فرمود: اگر خواستی بدانی كه در وجودت خیر و خوشبختی هست یا نه، به درون خود دقت كن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست داری و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندی، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد؛ و خداوند تو را دوست می دارد.
ولی چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشی و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدی، پس خیر و خوبی در تو نباشد؛ و خداوند تو را دشمن دارد.
و هر انسانی با هر كسی كه به او عشق و علاقه دارد، با همان محشور می گردد.
2 - قال علیه السلام: من كف عن اعراض الناس اقاله الله نفسه یوم القیامة، ومن كف غضبه عن الناس كف الله عنه غضبه یوم القیامة. [2] .
ترجمه:
فرمود: هركس دنبال هتك حرمت - ناموس و آبروی - دیگران نباشد، خداوند متعال او را در قیامت مورد عفو و بخشش قرار می دهد؛ و هركس غضب و خشم خود را از دیگران باز دارد، خداوند نیز خشم و غضب خود را در قیامت از او بر طرف می سازد.
3 - قال علیه السلام: من ثبت علی ولایتنا فی غیبة قائمنا، اعطاه الله عزوجل اجر الف شهیدٍ من شهداء بدرٍ و حنینٍ. [3] .
ترجمه:
فرمود: كسی كه در زمان غیبت امام زمان (عجل الله فرجه الشریف) بر ایمان و ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهدای جنگ بدر و حنین به او عطا می فرماید.
4 - قال علیه السلام: لو أن الا مام رفع من الارض ساعةً، لماجت باهلها كما یموج البحر باهله. [4] .
ترجمه:
فرمود: اگر امام و حجت خدا لحظه ای از روی زمین و از بین افراد جامعه برداشته شود، زمین اهل خود را در خود می بلعد و فرو می برد همان طوری كه دریا چیزهای خود را در خود متلاطم و آشفته می سازد.
5 - قال علیه السلام: إن جمیع دواب الارض لتصلی علی طالب العلم حتی الحیتان فی البحر. [5] .
ترجمه:
فرمود: به درستی كه تمام موجودات و جانوران زمین و بلكه ماهیان دریا برای تحصیل كنندگان علوم - اسلامی و معارف الهی - تحیت و درود می فرستند.
6 - قال علیه السلام: لو اوتیت بشابٍ من شباب الشیعة لا یتفقه فی الدین، لاوجعته. [6] .
ترجمه:
فرمود: اگر جوانی از جوانان شیعه را نزد من بیاورند كه به مسائل دین - و زندگی - آشنا نباشد، او را تنبیه و تأدیب خواهم كرد (تا به دنبال تحصیل مسائل دین برود).
7 - قال علیه السلام: من افتی الناس بغیر علمٍ و لا هدیً، لعنته ملائكةالرحمة و ملائكة العذاب، ولحقه وزر من عمل بفتیاه. [7] .
ترجمه:
فرمود: هركس درباره مسائل دین فتوا و نظریه ای دهد كه بدون علم و اطلاع باشد، ملائكه رحمت و ملائكه عذاب او را لعن و نفرین می كنند و گناه عمل كننده - اگر خلاف باشد - بر عهده گوینده است.
8 - قال علیه السلام: الصلاة عمودالدین، مثلها كمثل عمود الفسطاط، إذا ثبت العمود ثبت الاوتاد و الاطناب، و إذا مال العمود وانكسر لم یثبت و تدٌ ولاطنبٌ. [8] .
ترجمه:
فرمود: نماز ستون دین است و مثالش همانند تیرك و ستون خیمه می باشد كه چنانچه محكم و استوار باشد میخ ها و طناب های اطراف آن پا بر جا خواهد بود ولی اگر ستون سست یا كج باشد میخ ها و طنابهای اطراف آن نمی تواند پا برجا باشد.
9 - قال علیه السلام: لا تتهاون بصلاتك، فإن النبی صلی الله علیه و آله و سلم قال عند موته: لیس منی من استخف بصلاته، لیس منی، من شرب مسكراً لایرد علی الحوض، لا و الله. [9] .
ترجمه:
فرمود: نسبت به نماز بی اعتنا مباش و آن را سبك و ناچیز مشمار، همانا كه پیامبر خدا هنگام وفات خود فرمود:
هركس نماز را سبك شمارد و یا مسكرات بنوشد از - امت - من نیست و بر حوض كوثر وارد نخواهد شد.
10 - قال علیه السلام: بنی الاسلام علی خمسة اشیاءٍ: علی الصلاة، و الزكاة، والحج، و الصوم، و الولایة، و لم یناد بشیی مثل ما نودی للولایة. [10] .
ترجمه:
فرمود: دین مبین اسلام بر پنج پایه و اساس استوار است: نماز، زكات، خمس، حج، روزه، ولایت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام.
سپس افزود: آن مقداری كه نسبت به ولایت سفارش شده است نسبت به هیچ كدام تاكید نگردیده است و ولایت اساس و محور تمام اعمال می باشد.
11 - قال علیه السلام: من دعا الله بنا افلح، و من دعاه بغیرنا هلك و استهلك. [11] .
ترجمه:
فرمود: هر كه خداوند را به وسیله ما بخواند و ما را واسطه قرار دهد رستگار و موفق خواهد شد.
و كسی كه غیر از ما اهل بیت - عصمت و طهارت - را وسیله گرداند ناامید و هلاك خواهد گشت.
12 - قال علیه السلام: الا عمال تضاعف یوم الجمعة، فأ كثروا فیها من الصلاة و الصدقة و الدعاء. [12] .
ترجمه:
فرمود: پاداش اعمال - بد یا خوب - در روز جمعه دو برابر دیگر روزها است، پس سعی نمائید در این روز نماز و صدقه و دعا بسیار انجام دهید.
13 - قال علیه السلام: من طلب الدنیا استعفافا عن الناس، و سعیا علی اهله، و تعطفا علی جاره، لقی الله عز وجل یوم القیامة و وجهه مثل القمر لیلة البدر. [13] .
ترجمه:
فرمود: هركس دنیا را به جهت یكی از این سه حالت طلب كند: بی نیازی از مردم، آسایش و رفاه خانواده و عائله اش، كمك و رسیدگی به همسایه اش.
روز قیامت در حالتی محشور می گردد و به ملاقات خداوند متعال نایل می شود كه صورتش همچون ماه شب چهارده، نورانی است.
14 - قال علیه السلام: ثلاثٌ لم یجعل الله لاحدٍ فیهن رخضةً: اداء الامانة إلی البر و الفاجر، و الوفاء بالعهد للبر و الفاجر، و بر الوالدین برین كانا او فاجرین. [14] .
ترجمه:
فرمود: خداوند سبحان در سه چیز رخصت قرار نداده است:
امانت را سالم تحویل صاحبش دادن، خواه آن كه صاحبش آدم خوبی باشد یا فاجر.
وفای به عهد نسبت به هر شخصی خوب باشد یا بد.
نیكی و احسان به پدر و مادر خوب باشند یا بد.
15 - قال علیه السلام: إن الجنة و الحور لتشتاق إلی من یكسح المسجد، او یاخذ منه القذی. [15] .
ترجمه:
فرمود: همانا بهشت و حورالعین در انتظار افرادی است كه در نظافت و تمیز كردن مسجد سعی و تلاش نمایند.
16 - قال علیه السلام: إنما یبتلی المؤمن فی الدنیا علی قدر دینه. [16] .
ترجمه:
فرمود: همانا مؤمن در این دنیا هر مقداری كه دین و ایمان داشته باشد به همان اندازه مورد امتحان و آزمایش قرار می گیرد.
17 - قال علیه السلام: لا یكون العبد عابد الله حق عبادته حتی ینقطع عن الخلق كلهم، فحینئذٍ یقول: هذا خالصٌ لی، فیقبله بكرمه. [17] .
ترجمه:
فرمود: كسی به بندگی و ستایش گر حقیقی در برابر خداوند نمی رسد مگر آن كه از تمام افراد قطع امید كند و تنها امیدش خدای یكتا باشد.
در یك چنین حالتی خداوند گوید: این عمل خالصانه برای من است و آن را مورد قبول و عنایت خود قرار می دهد.
18 - قال علیه السلام: اقسم بالله و هو حق، مافتح رجلٌ علی نفسه باب المسألة إلا فتح الله علیه باب فقرٍ. [18] .
ترجمه:
فرمود: سوگند به خدائی كه بر حق است، چنانچه شخصی در موردی، تقاضای خود را به یكی از هم نوعان خود بگوید و بدون توجه به خداوند متعال درخواست كمك نماید، خداوند دری از درهای فقر و تنگ دستی را بر او بگشاید.
19 - قال علیه السلام: من قضی مسلماً حاجته، قال الله عزوجل: ثوابك علی ولا ارضی لك ثواباً دون الجنة. [19] .
ترجمه:
فرمود: هركس حاجتی را برای مسلمانی برآورده كند و گره از مشگلش بگشاید، خداوند متعال به او خطاب كند:
ثواب و پاداش تو بر عهده من خواهد بود و غیر از بهشت چیز دیگری لایق تو نخواهد بود.
20 - قال علیه السلام: إن الله عز و جل اوحی إلی شعیبٍ النبی صلی الله علیه و آله: إنی معذبٌ من قومك مائة الفٍ، اربعین الفا من شرارهم و ستین الفا من خیارهم.
فقال: یارب هؤلاء الا شرار فما بال الا خیار؟ فاوحی الله إلیه: إنهم داهنوا اهل المعاصی و لم یغضبوا لغضبی. [20] .
ترجمه:
فرمود: همانا خداوند متعال، برای حضرت شعیب علیه السلام وحی فرستاد: من از قوم تو یكصد هزار نفر را عذاب و هلاك می نمایم كه شصت هزار نفر ایشان، اشرار و چهل هزار نفر دیگرشان از خوبان و عبادت كنندگان خواهند بود.
حضرت شعیب علیه السلام سؤ ال نمود: اشرار كه مستحق عذاب هستند ولی خوبان را چرا عذاب می نمائی؟
خداوند وحی نمود: به جهت آن كه این افراد، نسبت به گناهكاران بی تفاوت بوده و با ایشان سازش می كردند.
21 - قال علیه السلام: من اطعم مؤمناً، اطعمه الله من ثمار الجنة. [21] .
ترجمه:
فرمود: هركس مؤمنی را طعام دهد، خداوند از میوه های بهشتی روزی او گرداند.
22 - قال علیه السلام: من حمل اخاه علی رحله بعثه الله یوم القیامة إ لی الموقف علی ناقة من نوق الجنة یباهی به الملائكة. [22] .
ترجمه:
فرمود: كسی كه برادرش را (و هركس كه در مسیر راه بدون وسیله است) سوار وسیله نقلیه خود كند - و حتی الامكان او را به مقصد برساند - خداوند متعال او را در قیامت سوار شتری از شترهای بهشتی می گرداند - كه سریع او را به مقصد برساند و از شدائد و سختی های محشر در امان گردد -، و به ملائكه مباهات و افتخار می كنند.
23 - قال علیه السلام: إذا دخل احدكم علی اخیه فی بیته، فلیقعد حیث یامره صاحب الرحل، فإن صاحب البیت اعرف بعورة بیته من الداخل علیه. [23] .
ترجمه:
فرمود: هنگامی به منزل یكی از برادران و دوستانتان وارد شدید، هر كجا به شما گفت بنشینید، بپذیرید و همانجا بنشینید، چون كه صاحب منزل بیش از دیگران به اسرار منزل خود آشنا و آگاه است.
24 - قال علیه السلام: الجنة محرمةٌ علی الفتانین المشائین بالنمیمة. [24] .
ترجمه:
فرمود: بهشت - و نعمت های حیات بخش آن - برای اشخاص فتنه گر و سخن چین آشوب طلب، حرام است.
25 - قال علیه السلام: إنا نامر صبیاننا بالصلاة إذا كانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانكم إذا كانوا بنی سبع سنین. [25] .
ترجمه:
فرمود: ما - اهل بیت عصمت و طهارت - كودكان خود را از دوران پنج سالگی به انجام نماز دستور می دهیم، ولی شما - دوستان و پیروان ما - فرزندان خود را از سنین هفت سالگی وادار به نماز نمائید.
26 - قال علیه السلام: من حمل جنازةً من اربع جوانبها، غفر الله له اربعین كبیرةً. [26] .
ترجمه:
فرمود: هركس جنازه ای را تشییع نماید و چهار جانب تابوت را بر شانه خود حمل كند، خداوند چهل گناه از گناهانش را می آمرزد.
27 - قال علیه السلام: خف الله تعالی لقدرته علیك، و استح منه لقربه منك. [27] .
ترجمه:
فرمود: بترس از قدرت بی منتهای خداوند متعال كه از - جهات مختلف - بر تو دارد، و از خداوند شرم و حیا كن - در انجام گناهان - به جهت آن كه از هر چیزی به تو نزدیك تر است.
28 - قال علیه السلام: الحكمة ضالة المؤمن، فحیث ماوجد احدكم ضالته فلیاءخذها. [28] .
ترجمه:
فرمود: دانش و حكمت، گمشده - ارزشمندی است برای - مؤمن كه هر كجا و نزد هركس یافت شود باید آن را دریافت نماید.
29 - قال علیه السلام: فی الملح شفاءٌ من سبعین داء، ثم قال: لو یعلم الناس ما فی الملح ما تداووا إلا به. [29] .
ترجمه:
فرمود: نمك شفابخش و درمان كننده هفتاد نوع مرض و درد خواهد بود و افزود چنانچه مردم خواص نمك می شناختند به چیزی غیر از نمك مداوا و درمان نمی كردند.
30 - قال علیه السلام: إن المؤمن إذا صافح المؤمن تفرقا من غیر ذنبٍ. [30] .
ترجمه:
فرمود: همانا مؤمنی كه با برادر مؤمنش دیدار و مصافحه نماید، گناهانشان ریخته می شود و بدون گناه از یكدیگر جدا خواهند شد.
31 - قال علیه السلام: مثل الحریص علی الدنیا مثل ذروةالقز، كلما ازدادت علی نفسها لفا كان ابعد من الخروج حتی تموت غما. [31] .
ترجمه:
فرمود: تمثیل افراد حریص به مال و زیورآلات دنیا همانند كرم ابریشمی است كه هر چه اطراف خود بچرخد و بیشتر فعالیت كند و تارهای ابریشم را به دور خود بپیچد، خارج شدنش از بین آن تارها سخت تر گردد و چه بسا غیر ممكن می شود تا جائی كه چاره ای جز مرگ نداشته باشد.
32 - قال علیه السلام: إن المؤمن اخ المؤمن لا یشتمه، و لا یحرمه، و لا یسیی به الظن. [32] .
ترجمه:
فرمود: مؤمن برادر مؤمن است، باید او را دشنام ندهد، سرزنش و بدگوئی نكند، و او را از خوبیها محروم نگرداند، و به او بدگمان نباشد.
33 - قال علیه السلام: الكمال كل الكمال، التفقه فی الدین، و الصبر علی النائبة، و تقدیر المعیشة. [33] .
ترجمه:
فرمود: تمام كمالات - معنوی و مادی انسان - در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دین و معارف الهی است؛ و صبر و شكیبائی در مقابل ناملایمات، و نیز زندگی را با تدبر و مدیریت برنامه ریزی كردن می باشد.
34 - قال علیه السلام: صلة الارحام تزكی الاعمال، و تنمی الاموال، و تدفع البلوی، و تیسر الحساب، و تنسی ء فی الاجل. [34] .
ترجمه:
صله رحم نمودن (پنج فایده دارد:) موجب تزكیه اعمال و عبادات می شود، سبب رشد و بركت در اموال می گردد، بلاها و گرفتاری ها را دفع و بر طرف می نماید، حساب (قبر و قیامت) را آسان می گرداند و مرگ و اجل (معلق) را تاخیر می اندازد.
35 - قال علیه السلام: فضل صلاة الجماعة علی صلاة الرجل فرداً خمساً و عشرین درجةً فی الجنة. [35] .
ترجمه:
فرمود: فضیلت و برتری نماز جماعت بر نماز فرادا و تنها، بیست و پنج درجه از مقامات بهشتی است.
36 - قال علیه السلام: و اما المنجیات: فخوف الله فی السر و العلانیة، و القصد فی الغنی و الفقر، و كلمة العدل فی الرضا و السخط. [36] .
ترجمه:
فرمود: از اسباب نجات، ترس از خدا در خفاء و آشكارا است، رعایت اقتصاد و صرفه جوئی در تمام حالات بی نیازی و نیازمندی، نیز رعایت انصاف و گفتن سخن حق و عدالت در همه حالت های خوشی و ناراحتی.
37 - قال علیه السلام: لا تنال ولایتنا إلا بالعمل و الورع. [37] .
ترجمه:
فرمود: ولایت و شفاعت ما شامل نمی شود مگر افرادی را كه دارای عمل - صالح - و نیز پرهیز از گناه داشته باشند.
38 - قال علیه السلام: إن اعمال العباد تعرض علی نبیكم كل عشیة خمیسٍ، فلیستح احدكم ان یعرض علی نبیه العمل القبیح. [38] .
ترجمه:
فرمود: همانا تمام كارها و حركات بندگان در هر شب جمعه بر پیغمبر اسلام عرضه می گردد، پس حیاء كنید از این كه عمل زشت شما را نزد پیغمبرتان ارائه دهند.
39 - قال علیه السلام: من علم باب هدیً فله مثل اجر من عمل به، ولاینقص اولئك من اجورهم. [39] .
ترجمه:
فرمود: هركس راه هدایت و سعادتی را بگشاید و یا به دیگران تعلیم دهد، اجر و پاداش او همانند كسی است كه به آن كار خیر عمل كرده باشد بدون آن كه از پاداش عمل كنندگان كسر شود.
40 - قال علیه السلام: اربعٌ من كنوزالبر: كتمان الحاجة، و كتمان الصدقة، و كتمان الوجع، و كتمان المصیبة. [40] .
ترجمه:
فرمود: چهار حالت از كنزهای نیك و پسندیده است: پوشاندن نیاز و حاجت خود را از دیگران، دادن صدقه و كمك به افراد به طور مخفیانه و محرمانه، دردها و مشكلات و ناراحتی ها را تحمل كردن و هنگام مصیبت و حوادث، جزع و داد و فریاد نكردن.
[1] اصول كافي: ج 2، ص 103، ح 11، وسائل الشيعة: ج 16، ص 183، ح 1.
[2] كتاب الزهد: ص 1، ح 9.
[3] إثبات الهداة: ج 3، ص 467.
[4] اصول كافي: ج 1، ص 179، ح 12.
[5] بحارالا نوار: ج 1، ص 137، ح 31.
[6] محاسن برقي: ج 1، ص 228.
[7] اصول كافي: ج 1، ص 42، ح 3، و مستدرك الوسائل: ج 17، ص 244.
[8] وسائل الشيعه: ج 4، ص 27، ح 4424.
[9] وسائل الشيعة: ج 4، ص 23، ح 4413.
[10] وسائل الشيعة: ج 1، ص 18، ح 10.
[11] امالي شيخ طوسي: ج 1، ص 175.
[12] مستدرك الوسائل: ج 6، ص 64، ح 15.
[13] وسائل الشيعة: ج 17، ص 21، ح 5.
[14] وسائل الشيعه: ج 21، ص 490، ح 3.
[15] مستدرك الوسائل: ج 3، ص 385.
[16] تنبيه الخواطر، معروف به مجموعة ورام: ص 523، بحارالا نوار: ج 67، ص 210، ح 12، به نقل از كافي.
[17] تنبيه الخواطر، معروف به مجموعة ورام: ص 427، بحارالا نوار: ج 70، ص 111، ح 14.
[18] عدة الداعي: ص 99، س 15.
[19] مستدرك الوسائل: ج 12، ص 402، ح 6.
[20] الجواهرالسنية: ص 28، بحارالا نوار: ج 12، ص 386، ح 12، به نقل از كافي.
[21] محاسن برقي: ص 393، ح 4.
[22] بحارالانوار: ج 7، ص 303، ح 61.
[23] وسائل الشيعة: ج 5، ص 322.
[24] تنبيه الخواطر، معروف به مجموعة ورام: ص 528.
[25] وسائل الشيعه: ج 4، ص 31، ح 4434.
[26] وسائل الشيعة: ج 3، ص 3، ح 153.
[27] بحارالا نوار: ج 68 ص 336، ح 22.
[28] تنبيه الخواطر، معروف به مجموعة ورام: ص 468.
[29] تنبيه الخواطر، معروف به مجموعة ورام: ص 468.
[30] خصال صدوق: ج 1، ص 13.
[31] وسائل الشيعة: ج 11، ص 318.
[32] تحف العقول: ص 221، بحارالا نوار: ج 78، ص 176، ح 5.
[33] تحف العقول: ص 213، بحارالا نوار: ج 78، ص 172، ح 5.
[34] تحف العقول: ص 218، بحارالانوار: ج 74، ص 111، ح 71.
[35] وسائل الشيعة: ج 17، ص 37.
[36] وسائل الشيعة: ج 11، ص 174، ح 12.
[37] وسائل الشيعه: ج 11، ص 196.
[38] وسائل الشيعة: ج 11، ص 391.
[39] وسائل الشيعة: ج 1، ص 436.
[40] تحف العقول: ص 215.